Ten westen van de stationsomgeving wordt de Leidse Rijn doorgetrokken over het Westplein. Er zijn op deze plek twee nieuwe bruggen voor het verkeer voorzien: de Kanonstraatbrug en Dambrug. studioSK ontwierp de bruggen als nieuwe verbindingen die letterlijk en figuurlijk naadloos zijn in de morfologie van de stad maar ook in de passages voor flora en fauna.
Visie
De bruggen zijn door architecten Iris van Huijstee en Charlotte Kok ontworpen op basis van de lokale kwaliteit. De Kanonstraatbrug sluit aan op de doorgaande stedelijke structuur en is daarmee familie van de klassieke Utrechtse stadsbruggen. Kenmerkend voor de stadsbruggen zijn de karakteristieke bogen ter plaatse van de doorvaart. De Kanonstraatbrug sluit daarbij aan als herkenbare metselwerk brug met rijke ornamentiek in hedendaagse vorm.
De Dambrug sluit aan op het fijnmazige, kleinschaligere netwerk van de wijk Lombok en is daarmee familie van de historische ophaalbruggen. De kenmerkende knik en de landhoofden van de historische bruggen liggen ten grondslag aan het ontwerp van de Dambrug. De landhoofden liggen in lijn met de brug zelf en zo ontstaat er een ingetogen, hedendaagse vertaling waarin het metselwerk vanuit het landhoofd over de brug doorloopt.
Beide bruggen landen aan de ene zijde aan in een groen park en aan de andere zijde op een stenen kade. Ondanks dat ze beide een ander karakter hebben, zijn ze familie van elkaar. De Dambrug is ingetogen ontworpen. De Kanonstraatbrug heeft een expressievere vormgeving. Constructieve onderdelen zoals het dek, balken en kolommen zijn samengebracht tot één integraal geheel en geoptimaliseerd om zo weinig mogelijk materiaal te benutten. In het ontwerp van de Kanonstraatbrug is hierdoor de gebogen vorm aan de onderzijde is ontstaan.
Impressie Kanonstraatbrug
Impressie Dambrug
Beleving en sociale veiligheid
De beleving van de onderzijde van de bruggen en daarmee de sociale veiligheid van de onderdoorgang is voor Iris en Charlotte een belangrijk thema in het ontwerp. Iris vertelt: “tussen het langzaam- en autoverkeer zijn er in de Kanonstraatbrug daglichtvides ontworpen om de onderdoorgang licht en aangenaam te maken voor onderdoor gaande fietsers en boten. Op de onderkant van de bruggen is een schouwspel van reflecties van het water op het beton waar te nemen. “
Daarbij verjongt het dek van de Kanonstraatbrug brug in twee richtingen. Namelijk aan de zijkanten en richting de landhoofden. De zijkanten van de bruggen verlopen daarmee van breed naar smal waardoor er ook meer licht naar het water wordt gebracht onder de brugdekken. Omdat de dekken in twee richtingen gekromd zijn en vanaf de onderzijde baksteen te zien is, ontstaat een interessante passage onderlangs die doet denken aan de Utrechtse werfkelders.
De wand onder de bruggen is ontworpen in gekarteld gemetseld om de lengte te breken en een dynamisch onderdoorgang te realiseren. In deze wand wordt in de nissen verlichting opgenomen zodat in de nacht een interessant beeld ontstaat. Bovendien maakt het de wand minder aantrekkelijk voor graffiti of het plakken van posters. Op de brug staan geen lichtmasten om een zo strak mogelijk geheel te creëren. In de leuningen wordt gebruik gemaakt van ledverlichting waardoor een gelijkmatig verlichtingsniveau over de gehele brug wordt ervaren in de nacht.
Impressie varen onder de Kanonstraatbrug
Impressie vide Kanonstraatbrug
Natuurinclusief
Er is een ruime doorlopende ecologische plas-dras zone gerealiseerd onder de bruggen door. Charlotte geeft aan dat het extra belangrijk is om in architectuur in de stad rekening te houden met de doorgang voor planten en dieren. Ze vertelt “Om dat mogelijk te maken is het landhoofd van de Dambrug verkleind en is de overspanning vergroot. Verblijfplaatsen voor vogels, vleermuizen, knaagdieren en vissen zijn samen met de ecoloog van Gemeente Utrecht afgestemd en geïntegreerd in de brugontwerpen. Tussen het metselwerk van de landhoofden en het betonnen brugdek zal een spleet vrijgehouden worden voor huisvesting van vleermuizen en in het metselwerk worden openingen uitgespaard voor insecten en nestgelegenheid voor vogels.”
Impressie natuur inclusieve bruggen
De komende tijd gaat studioSK in samenwerking met Gemeente Utrecht met veel plezier aan de slag met de verdere uitwerking van de bruggen.
