Uitvoeringskantoor Staatsbosbeheer: Het Light House

Staatsbosbeheer staat voor beter beschermen, meer beleven, duurzaam benutten en een excellente publieke organisatie zijn. Dit is dan ook precies waar het tenderontwerp van het nieuwe uitvoeringskantoor aan de Oostvaardersplassen van studioSK over gaat. Het gebouw is energieneutraal, sociaal duurzaam , toekomstvast en er wordt op een duurzame manier gebruik gemaakt van een bestaande fundering en van lokaal geproduceerd hout. Dit resultaat geeft ook uitdrukking aan de organisatie. Het is een karakteristieke plek om te werken en ontmoeten in een positieve, publieksvriendelijke omgeving. Het gebouw vormt een baken voor de bezoeker en werknemers van Staatsbosbeheer. Een licht gebouw voor de omgeving, de gebruiker en licht qua bouw. Het Light House.

Ondanks dat het Light house niet het winnende tenderontwerp geworden is, laat het de integrale, multidisciplinaire aanpak van projecten zien binnen studioSK, movares.

 

Situering verbinden van plaats en context

Het gebouw versterkt de identiteit en het karakter van de plek en organisatie. Het programma van kantoren en werkplaats word ondergebracht in een industrieel kasachtig gebouw dat vormgegeven is als een stoere industriële werkschuur. De vorm komt voort uit de bestaande fundering en een ideale positie op zon en wind. De basis bestaat uit een houten skelet, gefabriceerd uit lokaal Hollands hout. Tegen het skelet worden een gevel en dak gemonteerd. Daaronder kan UV beschermd, onderhoudsarm, wind- en watervrij worden gewerkt en gebouwd met eenvoudige interieurmiddelen en onbehandelde materialen.

Natuur en mens dicht bij elkaar

Negen maanden van het jaar kan men ‘zonder jas’ gebruik maken van de ruimte tussen de glazen gevel en de binnenbouw. Door het gebouw heen bevinden zich diverse tussenruimten grenzend aan groen (bijvoorbeeld moestuinen) met de mogelijkheid van extra werkplekken. Dergelijke ruimten die zich als balkons en terrassen manifesteren kunnen als verlengstuk van de verblijfsruimten beschouwd worden, wat flexibel ruimtegebruik stimuleert.

Door het aanwezige licht en het gunstige klimaat, gedijt flora optimaal in het Light House en is er een langere groei en bloeitijd. Het groen zorgt voor sociaal duurzame werkruimten. De verschillende planten brengen de natuur en mens dichter bij elkaar. Ook dragen ze bij aan een gezond binnenklimaat door de zuivering van de lucht. Mensen voelen zich prettiger in een natuurlijke, groene omgeving.

Duurzame interactieve gevel

Basis voor het installatieconcept is een duurzame interactieve gevel. Door het bouwen met glas wordt passieve zonne-energie optimaal benut en worden de toe te passen installaties gereduceerd. Het Light House is energieneutraal en heeft zo min mogelijk installaties. De gebruikte installaties zijn low-tech, wat inhoud dat ze gemakkelijk en laagdrempelig in bediening zijn. De gevel is adaptief en stuurt de ramen en zonwering aan middels weerstation. In de winter zal de gevel voornamelijk gesloten zijn, waardoor de luchtlaag tussen buitengevel en kantoorruimten een isolerende functie heeft. In voor-, najaar en zomer zal het gebouw zich openen en zal de zonwering de temperatuur reguleren. De luchttemperatuur in het gebouw ligt gedurende het jaar 5 °C hoger dan de omgevingstemperatuur, hetgeen resulteert tot aanzienlijke reductie van benodigde installaties. 1/3 van het dak en 1/3 van de gevel is te openen waardoor in de zomer geen oververhitting optreedt.

Onderhoud

Het onderhoud van de beglazing van het gebouw vindt voornamelijk plaats door de regen die de buitenzijde schoonspoelt. Tweemaal per jaar zal glaswasbedrijf het gebouw onderhouden, die zich voornamelijk zal richten op de binnenzijde. De gevel bestaat uit simpele, doordachte profielen uit de kassenbouw met enkelglas waarbij het aluminium en glas weinig onderhoud behoeven. De gevels van de binnenbouw eronder kunnen UV vrij uitgevoerd worden met onbehandelde en onderhoudsvrije materialen.

Bouwen voor toekomstige generaties

Alle nieuwe gebouwonderdelen worden geprefabriceerd in een geconditioneerde omgeving wat de schone lucht, water en bodem ten goede komt. Er wordt sneller en lichter gebouwd. Er hoeft op de bouwplaats relatief weinig ‘in situatie’ gebouwd te worden. De glazen gevel wordt geprefabriceerd, net als  de houten constructie en de vloeren. De wanden van de binnenbouw bestaan uit houten metalstudwanden die goedkoop en simpel uit te voeren zijn. Er wordt voornamelijk geassembleerd, wat ook ruimte en materieel bespaart en het vuil op de locatie verminderd (geen verstoring bestaande ecologische systemen).

Prefabricage bespaart naast materiaal ook op transport wat resulteert in schonere lucht, water en bodem, het beperken van CO2-uitstoot en fijnstof en een reductie in het verbruik van niet hernieuwbare grondstoffen. Bovendien kan het materiaal aan het eind van de levensduur relatief gemakkelijk worden gedemonteerd en hergebruikt, zonder kwaliteitverlies. Geen ‘downcycling’, maar ‘upcycling’; een ontwerp met oog op toekomstige generaties.

Light House: een duurzaam, groen baken aan de Oostvaardersplassen