Circulaire fietsenstalling Station Eindhoven

Voorbeeldproject circulariteit en duurzaamheid

Alle stakeholders zijn zeer gemotiveerd om met dit project hun ambities in te vullen om stappen te maken richting een circulaire economie en een duurzaam project te realiseren. De opzet van de stalling is adaptief ten aanzien van toekomstige ontwikkelingen en energieneutraal. Het gebouw is expressief, functioneel en doelmatig, duurzaam en toekomstvast en toonbeeld van circulaire ambitie. Gelijk in het begin van het VO-proces is gestart met het definiëren en vastleggen van de gedeelde ambities. In twee sessies is volgens de methode Duurzaam GWW via het instrument van het ambitieweb bepaald welke doelstellingen gewenst, financieel haalbaar en maatschappelijk verantwoord zijn binnen het kader van dit project.

Ruimtelijke kwaliteit & stedelijk programma

De nieuwe stalling zal gesitueerd worden aan de noordzijde van het station en bevat circa 5.000 fietsplekken, inclusief de 600 bestaande plaatsen in de kelder van het bestaande gebouw Noordzicht. Zowel aan de zuidzijde als aan de noordzijde van het spoor zal conform het stedebouwkundig plan een enorme schaalsprong gerealiseerd worden in de vorm van knooppuntontwikkeling rond het station, met hoogbouw in deze spoorzone. Ook op de locatie van de stalling is grootschalige projectontwikkeling gepland. Daarin ligt voor een belangrijk deel de grondslag voor de circulaire aanpak van dit project besloten. Onder het thema van circulariteit ligt altijd de vraag naar levensduur van het project en de elementen waaruit het bestaat.

Toekomstwaarde & Levensduur

Het gebouw heeft een minimale levensduur van 50 jaar, waarvan naar schatting 20 jaar op déze locatie. Het gebouw is modulair, demontabel en flexibel ontworpen en daardoor geschikt om in elementen gedemonteerd te worden. Door de circulaire ontwerpmethodiek kan na demontage elders weer opgebouwd worden en haar functie voortzetten. Ook na het functioneren als stalling kan het dienen als materiaalbank voor welke gebruik dan ook, waardoor de grondstoffen niet verloren gaan. Het gebouw heeft een helder en rationeel constructie-principe. De hoofddraagconstructie is flexibel ontworpen zodat deze past op of een onderheide fundering of een fundering op staal. In het ontwerp is bewust geen nieuwe kelderverdieping gerealiseerd die niet zou passen in het flexibele circulaire concept.

Hergebruik

Ook bij de gevelschil is circulariteit uitgangspunt. Voor de buitenschil van de fietsenstalling is gedacht aan verschillende hergebruikte materialen. Daarvoor zijn een aantal oogstkaarten opgesteld, met daarin verbeeld het hergebruik van bestaande materialen, zoals :

• hergebruikt van treinruiten;
• hergebruik van gevelpanelen van het bestaande gebouw Noordzicht, dat aangepast wordt;
• gevels van hergebruikte bakstenen (gevoegd met kalkmortel zodat hergebruik ook later ervan weer mogelijk is) en met begroeiing aan de buitenzijde er tegen aan;
• geveldelen van hergebruikte trottoirtegels;

Energieneutraal & klimaatbestendig

Door toepassing van zonnepanelen in de gevel (inclusief het dak, de vijfde gevel) is het gebouw energieneutraal. Door toepassing van groengevels en sedum op het dak wordt een fijnstofreductie gerealiseerd en wordt een bijdrage geleverd aan biodiversiteit en klimaatbestendigheid van de omgeving. Het dak is bovendien constructief gedimensioneerd op publieksbelasting, waarmee het anticipeert op toekomstig gebruik. Dit gebruik kan in de nabije toekomst meerwaarde betekenen omdat er op hoger schaalniveau een voetgangersverbinding gewenst is over de naastgelegen weg. Een overbrugging kan aanlanden op het dak van de stalling en via een trap aan de voorgevel de verbinding vormen met het station. De stalling krijgt zo een functie als sociale katalysator: het brengt mensen bij elkaar en voegt potentieel een levendige ruimte toe aan de openbare ruimte. Het stationsgebied zal zo meer tot leven komen, wat een bijdrage levert aan de sociale veiligheid.

Integrale visie & ontwerp

Het ontwerp van het gebouw is ontwikkeld vanuit één architectonische, integrale visie met een ambitieniveau dat past bij de centrumlocatie en de circulaire ambities van de opdrachtgevers. Het ontwerp is een co-productie van architecten Hans Hammink van de Architecten Cie en Paul van der Ree van studioSK / Movares; gezamenlijke krachten en kennis circulariteit en logistiek ontwerp zijn gebundeld.

De realisatie van het project vindt plaats binnen een UAV-GC contract richting een aannemer en zal naar verwachting gereed zijn in 2024.

Afbeeldingen: Architecten Cie, neem ook op hun website een kijkje!